-Tka Zote Thankhuma
~~~~~~~~
1894 ah kanram ah chanchin tha alo thlenga , Sap ho khan "khawvel Tribal hnam ah chuan an bal ber" minti hial mai, ani taka, Pa kangvar feh haw belmang kai nuau mai pawh khan, "ummm, Troruah haw In a tleuhfai mai ang" tiin an mutpui tawp zel. Heti kanni chung hian Hualngo ho chuan " "Lusei ho zawng an lerh e mai Kumkhat ah vawihnih te an inbuala" anla tive leh chhawng a, 1903 ah hi chuan Kristian pawh an awm vetawh hlawma, Sap ho Khan chung Kristian te han enkawl zuitur chuan Tirhkoh atan . Phaisama, Dokhama , Vanchhunga, Phawka, leh Chhungeka te chu , thlakhata chengthum vel hlawh in kan Zosap hmasa te Khan anruai ta ani.
Phaisama hi Matar ngam rengmai kha ani a, Vawikhat chu khaw pakhat ah hian thu ava hrila Nula pakhat hian Lal Isua chu a ring ta tlat mai a, chu Nula pa , chu a thinrim em em mai a, Vuakhlum tumin khawlai ah chuan a um kawi ta zawr zawr mai a, Phaisama chuan ava um ta a. ankar ah chuan va tlazep in, umm Matar na hi kazawng chiam reng ani. Tunah kahmu ta, ka hngawng ah hian han tan hmawk maiteh tiin a dawh ta a, chupa chuan a ngam ta i-khawlo mai a, a fanu Kristian ( Khitian) inpe ta pawh chu a ngai mawh talo ani. Vawikhat pawh Pawlrang, ah khian leihkapui tlangsang ah thu a sawia , a thusawi pah chuan chung hunlai a hla lar tak " ka thlawk dawn kathlawk dawn, tih hla hi ahan sa a Chutia asak lai chuan a tla thla ta si a le, tlangval ho chuan "Phaisama a thlawk e " tiin anlo nuih dur dur mai si a,
Krismas hi 19o5 ah Khan tuna synod Office bulah hian Zosap leh Mizo tlemte in an hmang tan niin ansawi thin, anhman dawn hian Zosapthara chuan Sava thangkam a rawta, thang thleng ankam ta chiam hlawm maia, tuklo leh Sava dang tamtak anrep ta dul mai a chungchu Krismas ni chuan an buhchiar ta hlauh mai ani. Zosap te hian Vawk sum5 zet anlei bawka ruai an theh ta ani. Lunglei lamah sawn , Suaka , Durtlang lal ho in 1912 khan anhmang vetan chauh ani. Carol hi 1916,vel atang khan Thakthing veng atanga neih tan a ni.
1920 chho atang hi chuan mumal takin an hmang thei tawh a, zo chhang hi tunhma chuan Krismas dawn hian andeng ngei ngei thin a, krismas urlawk ni hi chuan chhang deng in In tin mai ah sum hi ari tluk tluk mai thin Krismas lengkhawm ho eitur in nula tlangval ten an At a ansem a an ei mur mur thin ani. Tin pawisa ala vang em em mai a. Chengkhat ah duli 2 siki 4 Dere 8 Anna 16 leh darsen Tangka 64 a awm thin patling hian Nileng in Anna 2 . te an hlawh thin, ( chengkhat hlawh turin ni8 hna thawh a ngai ) vawk sumnga hi Cheng 5 buhhum tin 8,Cheng khat, chung hun lai chuan Ar pa lian tawk tak 2 hi siki man a tling meuhlo, Krismas ni hian Sial antalh deuh ngei thina.
Mizoram harhna lo thlen hnu phei chuan Pa lungleng thei deuh chuan Sial vawk Bawng emaw an thawh lawih lawih zel mai ani.Tlai ah mipui nunau ten hlim takin Changel hnah chung ah ruai antheh mup mup zel,
Khawchhak Hualngo ram khi keini aiin anla thim veleh chhawnga Mizo ten chanchin tha anva hril a an zawm tha hle thin mahse an thu buaipui a maksak thin hle Jerusalem Lal Isua chuanna
Sabengtung kha tuma la chuanna ngailoh anti si Lal Isua ka a septhla daih lo emni " tih te leh Lal Isua chu ni ila Chhangper tamtak ka Au chhuak ang" tih vel hi patling inkhawm bang ti ti ani.
Khaw tin mai kha kohhran dan lek chungchang ah khan an in anglo viau mai, Khaw thenkhat ah chuan Nula tlangval khawlai a in dinchilh rei deuh hlek pawh Kohhran a tanga hnawhchhuah anni mai thin.
Sumsuih ah khian Biak in ansa thar a anhan inkhawm chu hmeichhia leh Mipa chu inhnung chhawn zawng hian anhan thu deuh kher a, Tlangval nula ngai Kohhran beng athlen vaih chuan Inkhawm tam ni ber a. Tlangval chak thlanchhuah in Biak in atang in an hnukchhuak kher zel, Nula nui ring deuh chuan "Lalpa leh kohhran in min ngaidam rawh se" anti vat thin , hnawhchhuah hlauhawm hek.
No comments:
Post a Comment